Senin, 11 Januari 2016

sinau

GLADHEN WULANGAN 1
ULANGAN HARIAN 1

1.      Wohing kasusastran Jawa kang nyaritakake lakune paraga ing saperangan urip kang nabet   (berkesan) lan biasane ora luwih saka 5000 tembung diarani …..
a.       Novel                                                     
b.      Cerkak                                                    
c.       Cerbung
d.      Cergam
2.      Tokoh ing cerita kang watak wantune becik, tansah mbiyantu  paragatama  diarani tokoh …..
a.       Antagonis                         
b.       peri-perial            
c.        figuran
d.      Protagonis                        
3.      Carita kang nyritakake saka klimaks banjur konflik nganti entek-entekan purnaning crita iku nggunakake alur
a.       Maju                                 
b.      Mundur                
c.       Mundur maju
d.      Campuran 
     
            Wacan 1                     
“Dinten Kartini menika rak kangge ngurmati Raden Ajeng Kartini, awit piyambakipun     sampun maringi tuladha ingkang kedah dipuntindakaken putri Indonesia. Wanita Indonesia menika kedah sekolah lan sinau supados  saged sababag kalih para priyanipun. Kamangka kebaya menika rak satunggaling simbol kekiranganipun wanita, kados ingkang dipunngendikakaken Ki dhalang,   bilih wanita menika asring kesrimpet tapih kabotan pinjung.”
Jlentrehe Palupi.   (Kapethik saking cariyos cekak: Antarane Kartini lan Palupi)

4.      Pethikan carita ing nduwur kasebut nuduhake perangan …..
a.       Amanat lan irah-irahan     
b.      Tema lan setting   
c.       Tema lan watak
d.      Setting lan paraga                        
5.      Wose crita kasebut yaiku .....
a.       Palupi sarujuk menawa mengeti dina Kartini
b.      Palupi ora sarujuk karo pengetan dina Kartini
c.       Palupi sarujuk menawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan
d.      Palupi ora sarujuk manawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan
6.      Kepriye manut panemune Palupi ngenani kebaya iku?
a.       Kebaya pinangka simbol kaluwihane wanita
b.      Kebaya pinangka simbol kasulistyaning wanita
c.       Wanita kang nganggo kebaya tambah ayu lan luwes
d.      Kebaya pinangka simbol kekurangane wanita

Bu Marni   : “Kepriye ndhuk, kowe gelem   
                      ora?”
 Dewi       : “Kula jane boten radi cocog  
                      Bu, nanging kula ajrih menawi
                      bapak   duka.”
Bu Marni  : “Ora cocog amarga apa
                      ndhuk? Apa merga bocahe wis
                      tuwa?”
Dewi         : “Boten Bu, amargi kula
                       sampun gadhah pilihan.”

7.      Pacelathon  sing dirembug Bu Marni lan Dewi babagan ….
a.       Dewi ora cocog karo pilihane wong tuwane
b.      Bu Marni lan Dewi wedi karo bapake
c.       Bapake Dewi seneng nesu
d.      Bu Marni pengin rabi

8.      Tokoh Aku ing cerkak Sertifikatku iku jenenge ……..
a.       Pak Tegar             
b.      Pak Yanto            
c.       Pak Purwo
d.      Pak Wardaya                                            
9.      Tokoh Pak Wardaya ing cerkak Sertifikatku nduweni watak …….
a.       seneng tetulung                
b.       gampang nesu                 
c.        ngeyel
d.      Sabar                                            
10.  Amanat kang kinandhut ing cerkak kena kanggo ……
a.       tontonan lan tuntunan      
b.      nambahi sesanggane urip
c.       kaca benggala uripe manungsa     
d.      mangerteni jati dhiri bangsa

Nanging esuke, mruput banget. Sriyanto wis tekan omahe Hartini. Kagawa rasa kuwatir kelangan priya papan ugeraning ati.

11.  Pratelan cerkak kasebut nuduhake perangan ……..
a.       tema                                 
b.      setting                  
c.       alur
d.      paraga                               
12.  Urutaning crita saka wiwitan nganti pungkasan diarani …….
a.       setting                              
b.       tema                                
c.       alur                       
d.      konflik
13.  Papan lan wektu dumadine crita ing cerkak diarani ……….
a.       amanat                              
b.      konflik                  
c.       alur
d.      setting                  
                             
Tindak-tanduke Tini ana owah-owahane. Dheweke wis ora nggunakake dhuwite kanggo jajan utawa dolanan. Dhuwit sangu sekolah utawa dhuwit sing ditampa saka wong tuwane, age-age dilebokake celengan.

14.  Miturut pratelan ing ndhuwur watake Tini iku …..
a.       gemi                                 
b.       ngebreh               
c.       boros
d.      medhit      
                                   
“Duwe kerdhus pira Pak?”
“Ya ana yen mung 40, ning dilangi nole alias 4” Jawabku sakenane.
“ Wooo ditakoni tenanan!” Karo mecucu.
“Lha wong ora tau diklat kok ditakoni kerdus”. Wangsulanku   

15.  Sing dikarepake kerdhus ana ing pethikan cerkak sertifikatku iku  …….
a.       kerdhus karton                 
b.       sertifikat lemah               
c.        kertas rosokan
d.      sertifikat pelatihan
                 
Banjur sing taun 1995 pola 150 jam neng ngendi ya? Apa neng ngomah?”Pitakone batinku karo aku ngeling-eling anggonku simpen sertifat mau.“Mbok menawa dadi siji karo SK Pembagian Tugas ing rak buku ngomah!” batinku karo ngeyem-yemi atiku. Budhal Sekolah motor age-age dakblandhange sakayange kareben cepet tekan ngomah. Bubar sholat Duhur lan mangan age-age rak buku dakudhal-udhal kanggo nggoleki Sertifikat Pelatihan. Dakklumpukkake mung ana 7, wiwit taun 2000-nan. Sing tahun 1995 meksa durung ketemu.

16.  Pethikan cerkak Sertifikatku ing ndhuwur nuduhake menawa Pak Tegar iku wong  sing ……
a.       ora setiti, lalen                  
b.       setiti, ngati ati                 
c.        gemi, setiti
d.      pinter nyenyimpen                       
17.  Apa sing dikarepake: “dikeruk ngetuk, disusruk mumbul” ana ing cerkak Sertifikatku iku?
a.       ora tau duwe dhuwi         
b.       ora tau kentekan dhuwit 
c.       dhuwite akeh banget
d.      dhuwite simpenan akeh
18.  Cergam iku manawa ing istilah padha karo ....
a.       Komik
b.      Roman
c.       Gambar umbul
d.      Drama

19.  Sajrone praktek maca cerkak, ana bab kang kudu digatekake ing antarane wirasa, tegese ….
a.       Ngucapake tembung kanthi cetha
b.      Solah bawa trep karo naskah cerkak
c.       Bisa mbedakake lan milahake siji-sijine tokoh lan swasana ing cerkak
d.      Bisa nyuwarakake saben tokoh kanthi becik

20.  Ing ngisor iki titikane cerkak, kajaba ….
a.       Asipat naratif
b.      Nyritakake sawijining tokoh
c.       Asipat fiktif
d.      Asipat argumentative


KOMPETENSI DASAR SERAT TRIPAMA
Pilihen  a, b, c utawa d wangsulan kang trep!
1.      Serat Tripama menika anggitanipun ….
a.       Sri Mangkunagara IV                     c. R. Ng. Ranggawarsita
b.      Sri Paku Buwana IV                        d. Sri Paku Alam VIII
2.      Serat Tripama dipunanggit wonten ing sekar….
a.       Sinom                                            c. Dhandhanggula
b.      Asmaradana                                   d. Mijil
3.      Paraga ringgit ingkang kangge patuladhan ing Serat Tripama inggih menika ….
a.       Sumantri                                        c. Kumbakarna
b.      Adipati Karna                                d. a, b, c leres
4.      Harjuna Sasrabahu menika ratu ing negari ….
a.   Hastina                                                 c. Ngalengka
b.   Mahispati                                              d. Ngawangga
5.      Raden Sumantri saged kangge patuladhan jalaran ….
a.       Raden Sumantri mbelani negarinipun
b.      Raden Sumantri netepi tigang gegebengan inggih menika guna, kaya, purun
c.       Raden Sumantri nggadhahi watak satriya
d.      Raden Sumantri kepengin males kasaenanipun Harjuna Sasrabahu
6.      Ingkang pikantuk sebatan “ditya Ngalengka aji” inggih menika ….
a.   Kumbakarna                                  c. Anoman
b.   Sukrasana                                      d. Rahwana
7.      Dasanamanipun tembung diyu ingkang leres inggih menika ….
a.       buta, yaksa, wil, danuja                 c. rewanda, pragosa, wre, wil
b.      yaksa, rewanda, maruta, her              d. bala kapi, diyu, baskara, her
8.      Watak awonipun Raden Sumantri ingkang boten pantes dipuntulad inggih menika ….
a.       mentala lan tegel mejahi rayinipun piyambak
b.      wani dhateng ratu gustinipun
c.       wani dhateng rakanipun Rahwana
d.      a lan b leres
9.      Kumbakarna saged kangge patuladhan jalaran ….
a.       Kumbakarna netepi sumpah satriya males kasaenanipun ingkang raka Rahwana
b.      Kumbakarna nggadhahi watak pinter, sugih kaprawiran, lan kendel
c.       Kumbakarna anggenipun majeng perang namung mligi mbelani nusa, bangsa lan negarinipun Ngalengka, boten mbelani Rahwana ingkang angkara murka
d.      Kumbakarna nggadhahi watak satriya lan tansah mbelani ingkang leres
10.  Surya Putra saged kangge patuladhan jalaran ….
a.       Surya Putra netepi sumpah satriya lan badhe males kasaenanipun   Duryudana              
b.      Surya Putra netepi tekad satriya tansah mbelani bebener
c.       Surya Putra tansah mbangun miturut dhateng Dewi Kunthi
d.      Surya Putra tresna dhateng sedherekipun para Pandhawa, senajan para Pandhawa menika benten bapa
11.  Surya Putra menika ratu ing ….
a.       Ngalengka                                        c. Ngawangga
b.      Hastina                                                 d. Mahispati
12.  Surya Putra kaliyan Pandhawa menika pernahipun ….
a.   sedherek tunggil bapa ibu                      c. sedherek tunggil ibu
b.   sedherek tunggil bapa                        d.sedherek tunggil bapa benten ibu       
13.  Ingkang mejahi Surya Putra inggih menika …..
a.   Duryudana                                        c. Adipati Karna
b.   Werkudana                                             d. Arjuna
14.  Ibunipun Surya Putra inggih menika ….
a.   Dewi Citrawati                                  c. Dewi Sinta
b.   Dewi Kunthi                                          d. Dewi Madrim
15.  Serat Tripama menika  dipuntujokaken kage ….
a.   sedaya tiyang                                     c. nem-neman
b.   para prajurit                                            d. para siswa



GLADHEN WULANGAN 3
ULANGAN HARIAN 3

Wacan 1

Amenangi jaman edan,
Ewuhaya ing pambudi,
Melu ngedan ora tahan,
Yen tan melu anglakoni,
Boya keduman melik,
Kaliren wekasanipun.
Dilalah karsa Allah,
Begja-begjane kang lali,
Luwih begja kang eling lawan waspada.

1.      Tembang ing ndhuwur iku  tembang …..
a. Sinom                            c. Asmaradana
b. Dhandhanggula             d. Mijil
2.      Tembang ing ndhuwur iku cuplikan saka serat ….
a. Wulangreh                     c. Wedhatama
b. Kalatidha                      d. Bharatayuda
3.      Tembang ing ndhuwur anggitane …..
a. Sri Sultan HB IX          c. Sri Paku Buwana IV
b. Sri Mangkunagara IV   d. R. Ng. Ranggawarsita
4.      Tembang ing ndhuwur ana 9 …..
a. pada                               c. gatra
b. guru wilangan               d. pupuh
5.      Asma timure R. Ng. Ranggawarsita yaiku ….
a. Raden Bagus Burhanudin
b. Bagus Burhan
c. Raden Burham
d. Bagus Burham
6.      Sing dikarepake jaman edan yaiku ….
a. jaman sing kepenak       c. jaman bubrah aturane
b. jaman larang pangan     d. jaman reformasi
7.      Kepriye rasaning ati wong sing urip ing jaman edan?
a. bisa tentrem uripe donya akherat
b. rumangsa beja anggone urip
c. wedi yen nganti kaliren
d. ewuh pakewuh wusana  rusak tatanane
8.      Tegese eling lawan waspada yaiku ….
a. eling marang kabeh tumindak, waspada marang
    wong liya
b. eling lan waspada marang wong ala/jahat
c. eling marang Gusti Allah, waspada marang sakabehe
     tumindak
d. eling lan waspada supaya ora kaliren

9.      Ing ngisor iki kalebu anggitane R. Ng. Ranggawarsita,
Kajaba ….
a. Ramayana                      c. Jaka lodhang
b. Sabda jati                      d. Cemporet
10.  Recane R. Ng. Ranggawarsita dibangun ing Museum….
a. Gedhong Gajah             c. Jogja Kembali
b. Radya Pustaka              d. Sana Budaya


Wacan 2
                        Lamun sira anggeguru kaki,
                        Amiliha manungsa kang nyata,
                        Ingkang becik martabate,
                        Sarta kang wruh ing kukum,
                        Kang ngibadah lawan wirangi,
                        Sokur oleh wong tapa,
                        Ingkang wus amungkul,
                        Tan mikir pawewehing lyan,
                        Iku pantes sira guronana kaki,
                        Sartane kawruhana.                             (Serat Wulangreh, Sri Paku Buwana IV)

11.  Nitik cacahing gatra tembang ing ndhuwur iku tembang ….
a. Sinom                                                                c. Dhandhanggula
b. Asmaradana                                                                  d. Maskumambang
12.  Gancaranipun tembang ing nginggil ingkang leres inggih menika ….
a.       Yen golek guru, miliha wong kang becik tumindake, kang ngerti tata krama lan isin yen tumindak ala. Sokur wong mau seneng tirakat, seneng ngarep-arep diwenehi wong liya. Mangertia yen wong kang kaya mangkono iku pantes didadekake guru.
b.      Menawa kowe maguru, miliha wong kang becik tumindake, kang ngerti ukum, ngibadah, isin yen tumindak ala. Sokur wong mau seneng tirakat ora mung ngarep-arep diwenehi wong liya. Mangertia yen wong kang mangkono iku pantes didadekake guru, ngelmune pantes koksinau.
c.       Menawa kowe maguru, miliha wong kang sugih ngelmu, senajan ora ngerti ukum, nanging yen sregep ngibadah lan seneng tirakat wong mau pantes kokdadekake guru.
d.      Menawa kowe maguru, aja milih-milih wong, senajan wong mau tumindake ora becik , lan ora ngerti ukum nanging waton sregep ngibadah lan tirakat, wong mau pantes didadekake guru.
13.  “Kang ngibadah lawan wirangi”. (Gatra 5) Tembung wirangi tegese ….
a. isin tumindak ala                                                           c. tumindake ala
b. tumindakake tansah gawe wiring                                 d. seneng gawe wiring

14.  Menawi badhe nyerat sekar macapat kedah nyumerapi paugeranipun sekar macapat, inggih menika …..
a.       guru swara, guru lagu, guru gatra
b.      guru lagu, guru sastra, guru wilangan
c.       guru gatra, guru lagu, guru wilangan
d.      guru basa, guru sastra, guru gatra








































PEMERINTAH KABUPATEN GUNUNGKIDUL
DINAS PENDIDIKAN PEMUDA DAN OLAH RAGA
SMP NEGERI 2 PATUK
Alamat : Jl. Yogya-Wonosari KM 24, Patuk, Gunungkidul 55862 Telp. 7478763


ULANGAN TENGAH SEMESTER GANJIL
TAHUN PELAJARAN 2012/2013

Mata Pelajaran             : Bahasa Jawa
            Kelas                            : IX
Hari/Tanggal               :
Waktu                          : 90 Menit

Wenehana tandha ping (X) ana ing aksara a, b, c, utawa d tumrap wangsulan kang kok anggep bener!

Wacan 1
Marno mono umure lagi ngancik pat belas taun, sekolahe isih ana klas siji SMP Negri ing sakcedhake desane. Dheweke kuwi putrane Pak Dhukuh Paren ya Pak Saiman, priyayi sing kondhang sugih, becik atine, lan pinter momong rakyat ing padhukuhane. Eman, dene anake lanang sing mung semata wayang iku beda banget watake karo wong tuwane. Dhasar anake wong  sugih mula  sapenjaluke tansah keturutan. Yen Pak Saiman karo sing putri mono, ora seneng nguja bocah, panyuwune putrane dituruti janji penting lan migunani tumrap sekolahe

1.      Kang dudu wewatakane Pak Saiman manut cuplikan cerkak ing dhuwur yaiku ……
a.       Becik atine
b.      Pinter momong rakyat
c.       Nguja anake lanang
d.      Nuruti panjaluke anak sauger migunanikanggo sekolahe
2.      Pira putrane Pak Saiman manut pethikan cerkak ing ndhuwur?
a.       Siji 
b.       Loro
c.       Telu
d.      akeh
      Wacan 2
“Punika ngaten. Kala wau wonten ing jembatan penyeberangan ngajeng menika, piyambakipun dipunwastani nyopet arta. Dening tiyang-tiyang kathah lajeng dipungebugi ngantos kados ngaten. Keleresan kula sumerep, lajeng kula bekta wonten kantor polisi  mriki kaliyan ngrantos ambulans”, ngendikane sawijining bapak polisi njlentrehake
3.        Wong sing digebugi mau jalarane ….
a.       nyopet dhuwit                             
b.      kecopetan dhuwit
c.       didakwa nyopet dhuwit                 
d.      arep nyopet dhuwi      
4.        Pethikan crita ing ndhuwur  njupuk setting .....
a.       Jembatan penyeberangan
b.      Mobil  ambulans
c.       Kantor pos
d.      Kantor Polisi
5.        Intisarine  cuplikan cerkak ing dhuwur yaiku .....
a.       Masarakat padha kulina  main hakim
b.      Copet kudu dibrastha
c.       Polisi kudu paring pengayoman marang sapa wae
d.      Yen ana ing jembatan penyeberangan kudu ngati-ati
6.        Amanat kang kinandhut ing cerkak kena kanggo …
a.       Tontonan lan tuntunan
b.      Nambahi sesanggane (beban) urip
c.       Kaca benggala(tuntunan) uripe manungsa      
d.      Mangerteni jati dhiri manungsa
7.      Kang kalebu crita fiksi gancaran kaya ing ngisor iki, kajaba .....
a.       Cerkak
b.      Cerbung
c.       Geguritan
d.      Roman
  Wacan 3
“Dinten Kartini menika rak kangge ngurmati Raden Ajeng Kartini, awit piyambakipun     sampun maringi tuladha ingkang kedah dipuntindakaken putri Indonesia. Wanita Indonesia menika kedah sekolah lan sinau supados  saged sababag kalih para priyanipun. Kamangka kebaya menika rak satunggaling simbol kekiranganipun wanita, kados ingkang dipunngendikakaken Ki dhalang,   bilih wanita menika asring kesrimpet tapih kabotan pinjung.”
Jlentrehe Palupi.   (Kapethik saking cariyos cekak: Antarane Kartini lan Palupi)

8.      Pethikan carita ing nduwur kasebut nuduhake perangan …..
e.       Amanat lan irah-irahan           
f.       Tema lan setting          
g.       Tema lan watak
h.      Setting lan paraga                                
9.      Wose crita kasebut yaiku .....
e.       Palupi sarujuk menawa mengeti dina Kartini
f.       Palupi ora sarujuk karo pengetan dina Kartini
g.       Palupi sarujuk menawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan
h.      Palupi ora sarujuk manawa pengetan dina Kartini bocah putri padha nganggo kebaya lan jaritan
10.  Kepriye manut panemune Palupi ngenani kebaya iku?
a.       Kebaya pinangka simbol kaluwihane wanita
b.      Kebaya pinangka simbol kasulistyaning wanita
c.       Wanita kang nganggo kebaya tambah ayu lan luwes
d.      Kebaya pinangka simbol kekurangane wanita
Wacan 4

Bu Marni   : “Kepriye ndhuk, kowe gelem  
                       ora?”
 Dewi         : “Kula jane boten radi cocog 
                       Bu, nanging kula ajrih menawi
                       bapak   duka.”
Bu Marni   : “Ora cocog amarga apa
                      ndhuk? Apa merga bocahe wis
                      tuwa?”
Dewi          :“Boten Bu, amargi kula
                       sampun gadhah pilihan.”

11.  Pacelathon  sing dirembug Bu Marni lan Dewi babagan ….
e.       Dewi ora cocog karo pilihane wong tuwane
f.       Bu Marni lan Dewi wedi karo bapake
g.       Bapake Dewi seneng nesu
h.      Bu Marni pengin rabi
Wacan 5
“Sabar Nit, sabarna atimu!” Galih ngarih-arih Nita
 “Mas Tama wis katimbalan Gusti, Mas” wangsulane Nita
“Nit, kabeh wong urip iku yen wis tekan titi wancine, kabeh mesthi ngalami mati. Sebab mati kuwi wates pungkasaning urip. Klebu uga aku lan kowe, Dhik Tama sisihanmu lan kabeh titahing Gusti Allah, mesthi ngalami mati.”

12.  Swasana kang diandharake nuduhake sedhih amarga ….
a.       Nita kepaten  Galih,  garwane
b.      Galih kepaten Tama, garwane
c.       Nita kepaten Tama, garwane
d.      Tama kepaten Nita, sisihane
Wacan 6
“Wis, Ndhuk rasah digetuni. Pancen wis garise awakmu ora bisa nerusake sekolah. Awake dhewe ora mung ndheweki, isih akeh bocah-bocah sing ora bisa sekolah merga ora nduwe ragad. Sekolah jaman saiki pancen larang. Ora mung ragad sekolah, kabeh rega-rega saiki padha mundhak nyekik wong-wong sing kesrakat kaya awake dhewe iki. Nanging, awake dhewe kudu tetep syukur isih bisa mangan, wong-wong sing padha manggon ana ngisor-ngisor kreteg, ana emper-emperan toko kae wis ora bisa sekolah uga anggone mangan kangelan.” Ngendikane ibu ngeyem-yemi aku.
13.  Sing dudu wewatekane Ibu manut cerkak ing ndhuwur yaiku …
a.       Tetep syukur mring Gusti
b.       Aja nggresula
c.       Nrima panduming Gusti
d.      Nggetuni nasib sing dadi wong miskin

14.  Ing ngisor iki titikane cerkak, kajaba ….
e.       Asipat naratif
f.       Nyritakake sawijining tokoh
g.       Asipat fiktif
h.      Asipat argumentative
15.  Bab sing dadi inti pokok crita  diarani ......
a.    irah-irahan                                             
b.    tema   
c.    alur                                        
d.    konflik
16.  Papan lan wektu dumadine crita ing cerkak diarani …
a.   amanat                                    
c.    konflik           
b .   setting                                    
d.    paraga
17.  Cerita fiksi  kang nyritakake saka jaman saiki  banjur konflik nganti entekan purnaning crita iku nggunakake alur …
a.       Maju                           
b.      Mundur
c.       Campuran
d.      Regresif
                                   
18.    Sajrone praktek maca cerkak, ana bab kang kudu digatekake ing antarane wirasa, tegese ….
e.        Ngucapake tembung kanthi cetha
f.        Solah bawa trep karo naskah cerkak
g.        Bisa mbedakake lan milahake siji-sijine tokoh lan swasana ing cerkak
h.       Bisa nyuwarakake saben tokoh kanthi becik

http://messoirawan.files.wordpress.com/2011/03/sb-0011.jpg

19.  Gambar ing ndhuwur kalebu ......
a.       Novel
b.      Cerkak
c.       Kalawarti
d.      Cergam

20.  Sing diarani komik yaiku ……
a.       Rerangkening crita kang mawa ilustrasi gambar
b.      Crita mawa ilustrasi gambar kang nyedihake
c.       Crita mawa ilustrasi gambar kang werna-werna
d.      Rerangkening crita kang mawa pacelathon (dialog)

21.  Wong kang ahli gawe komik diarani ....
a.       Musikus
b.      Komikus
c.       Komisaris
d.      Orator

22.  Bab sing kudu digatekake nalika nindakake diskusi kaya ing ngisor iki, kajaba ......
a.       Aja golek menange dhewe
b.      Menehi wektu marang wong liya kanggo ngandharake panemu
c.       Manawa ngandharake panemu ora kudu kanthi waton utawa dhasar kang tinemu nalar
d.      Aja rumangsa manawa panemune awake dhewe sing paling bener

Wacan 7
Tindak-tanduke Tini ana owah-owahane. Dheweke wis ora nggunakake dhuwite kanggo jajan utawa dolanan. Dhuwit sangu sekolah utawa dhuwit sing ditampa saka wong tuwane, age-age dilebokake celengan.

23.  Miturut pratelan ing ndhuwur watake Tini iku …..
a.       gemi                                        
b.       ngebreh                      
c.       boros
d.      medhit                    
                                   
Wacan 8
“Duwe kerdhus pira Pak?”
“Ya ana yen mung 40, ning dilangi nole alias 4” Jawabku sakenane.
“ Wooo ditakoni tenanan!” Karo mecucu.
“Lha wong ora tau diklat kok ditakoni kerdus”. Wangsulanku    

24.  Sing dikarepake kerdhus ana ing pethikan cerkak sertifikatku iku  …….
a.       kerdhus karton            
b.       sertifikat lemah          
c.        kertas rosokan
d.      sertifikat pelatihan  

Wacan 9
Banjur sing taun 1995 pola 150 jam neng ngendi ya? Apa neng ngomah?”Pitakone batinku karo aku ngeling-eling anggonku simpen sertifat mau.“Mbok menawa dadi siji karo SK Pembagian Tugas ing rak buku ngomah!” batinku karo ngeyem-yemi atiku. Budhal Sekolah motor age-age dakblandhange sakayange kareben cepet tekan ngomah. Bubar sholat Duhur lan mangan age-age rak buku dakudhal-udhal kanggo nggoleki Sertifikat Pelatihan. Dakklumpukkake mung ana 7, wiwit taun 2000-nan. Sing tahun 1995 meksa durung ketemu.

25.  Pethikan cerkak Sertifikatku ing ndhuwur nuduhake menawa Pak Tegar iku wong  sing ……
a.       ora setiti, lalen            
b.       setiti, ngati ati             
c.        gemi, setiti
d.      pinter nyenyimpen                  
26.  Apa sing dikarepake: “dikeruk ngetuk, disusruk mumbul” ana ing cerkak Sertifikatku iku?
a.       ora tau duwe dhuwi
b.       ora tau kentekan dhuwit        
c.       dhuwite akeh banget
d.      dhuwite simpenan akeh
27.  Sajrone praktek maca cerkak, ana bab kang kudu digatekake ing antarane wirasa, tegese ….
a.       Ngucapake tembung kanthi cetha
b.      Solah bawa trep karo naskah cerkak
c.       Bisa mbedakake lan milahake siji-sijine tokoh lan swasana ing cerkak
d.      Bisa nyuwarakake saben tokoh kanthi becik

28.  Ing ngisor iki titikane cerkak, kajaba ….
a.       Asipat naratif
b.      Nyritakake sawijining tokoh
c.       Asipat fiktif
d.      Asipat argumentative
29.  Tokoh kang ala watak wantune lan tansah gawe reridhu  diarani tokoh ….
a.       Protagonist
b.      Antagonis
c.       Tritagonis
d.      Figuran

Wacan 10
Dokter lan perawate kluyur-kluyur lunga. Aku dheleg-ndheleg ana ruangan mau. Eba kagetku, dakrungu ibune bocah-bocah nggugah aku, “Mas, tangi. Wis esuk.”.

30.  Tembung dheleg-ndheleg tegese
a.       Mikir
b.      Ngalamun
c.       Ngalamun sinambi mikir
d.      Jagongan

Gatekna cerkak ing ngisor iki!
P
onakanku sing cilik dhewe lagi nangis. Tangise ora kaya biyasane. Iki gawe jengkele ibune sing lagi sibuk nyiapake mulang.Bojone durung mulih saka nyambut gawe. Dene anak-anake liyane wis padha mlebu neng kamare dhewe-dhewe, njekut sinau nyiapake ujian komprehensif.
"Kang Letug, tulung ya, dijaga anakku iki.Dineng-nengi ben ora ngganggu. Aku jan lagi buneg tenan  lho." Panjaluke adhiku wadon iki.
"Ya, dak neng-nengane." Aku banjur mlaku nyedhaki ponakanku sing umure durung ana limang taun.
"Udah yah...Mama sedang sibuk tuh. Kan kasihan kalau adik nangis terus.." Aku omong nganggo basa Indonesia.
Pancen bocah jaman saiki basa Jawa sing alus ora padha ngerti. Mulane ing kulawargane adhiku, basa padinane campur. Malah luwih akeh padha nganggo basa Indonesia. Rasane lucu yen aku nyoba nganggo basa Jawa sing alus. Bocah-bocahe padha ora seneng. Banjur miwiti nganggo basa Indonesia.Bocah-bocah uga wis ora nyebut rama utawa ibu marang wong tuwane, nanging wis migunakake tembung Papa utawa Mama.
"Kenapa menangis terus Teta? Apa karena dinakali Mama?"
"We...weeee... Teta mau dibelikan baju baru...we...wee.."
Teta jenenge ponakanku mau, kepengin ditukokake klambi anyar. Mbokmenawa bapak ibune mung durung sempat wae.
"Besok Pak Dhe belikan ya...mau enggak?"Krungu jawabanku mau, dheweke banjur katon  lega.
Ngusap luh neng pipine, senajan ta isih mimblik-mimblik manja banget.
"Besok Pak Dhe belikan yang namanya celana kodhok ya?
Tahu enggak kamu?"
Jawabane ponakanku mung gedheg-gedheg. Ora ngerti apa kuwi sing jenenge kathok kodhok. Kamangka dhek jaman cilikanku, kathok kodhok kuwi istimewa banget. Saben bocah yen krungu tembung kathok kodhok bisa banjur senenge ora mekakat. Kathok kodhok dadi favorite bocah-bocah. Mergane yen dienggo anget  tur ora mlotrak-mlotrok.
Aku banjur crita marang ponakanku ngenani kathok kodhok kuwi.
           Sawatara crita bab kathok kodhok, pikiranku kelingan dhek jaman semana aku duwe kathok kodhok sing anyar. Aku dolanan ingkling karo kanca-kancaku neng ngomah. Nanging, blaik, ing tengah-tengahe dolanan ingkling, aku ngebrok (ngising neng kathok). Suara pret....preet....preeet.... banjur ambune wah...jan ora karuwan!  Kanca-kancaku banjur padha bengok alok:
"Oeeee, Letug ngebrok! Letug ngebrok!" Mboko siji kanca-kancaku padha mlayu nyingkiri aku karo nutup irunge.
Aku mung bisa nangis nggugug ditinggal kanca-kancaku. Aku nangis merga kathok kodhokku sing anyar dadi reged kena abyuran saka wetengku.
Ora let suwe ana sing nyedhaki aku,  nanging, sing nyedhaki aku ora liya ya ibuku. Aku ora dinesoni. Ibuku malah mung gumujeng. Aku banjur dicandhak digawa menyang WC
Ibuku ora wegah ngresiki regedanku. Ibuku ora wegah nyedhaki ambune regedanku. Ibuku ora wegah nyandhak awakku lan nyawiki aku. Ibuku ora duka weruh kathok kodhok anyarku dadi reged. Lan aku banjur meneng anggonku nangis. Aku mandeng ibu sing isih gumujeng lan gawe tentreme atiku.
Kelingan pengalaman mau, aku mung bisa ngguyu dhewe. Kathok kodhokku sing anyar wis reged lan mambu. Nanging aku bisa nemu gumuyune ibu sing ora ilang saka rasaku.
Yen ing kulawarga isih ana ibu sing bisa gumuyu, ngresiki reregedaning anak, sepira begjane wong neng alam donya yen akeh sing isih padha bisa gumuyu uga ngresiki reregeding urip bebrayan.
I.                   Wangsulana pitakonan iki adhedhasar Cerkak ing ndhuwur!

1.      Sebutna 5  paraga ing cerkak mau!
2.     Sebutna wewatekane para paraga mau
3.     Nggunakake alur kepriye? Wenehana alesane!
4.    Tulisen  3 amanat  cerkak mau!
5.     Kira-kira judhul apa sing paling cocok kanggo cerkak ing ndhuwur?
__________________________________

Tidak ada komentar:

Posting Komentar